Review: Twilight Imperium (fourth edition)

Nee, we hebben het vandaag niet over een keizerrijk van Twilight-glittervampieren, maar over diplomatieke ruimteschildpadden en agressieve intergalactische tuinplanten. Ben je klaar voor de space opera van je leven? Heb je de babysitters al geregeld en je geliefden voor een hele dag vaarwel gewenst ? Mooi, je kan beginnen aan een dag vol Twilight Imperium. Twilight Imperium - fourth edition (2017) wordt uitgegeven door Fantasy Flight Games. Het is het geesteskind van Christian T. Petersen, maar voor de vierde editie zijn ook designers Dane Beltrami en Corey Konieczka ingevlogen. Je speelt het met drie tot en met zes spelers en je bent er al gauw 8-12 (!) uur mee bezig. Zorg ervoor dat je voldoende eten in huis hebt als je je dag opoffert voor dit spel. Wij starten traditiegetrouw altijd om negen uur 's ochtends, zodat we Twilight Imperium altijd af kunnen ronden. Speel je het met z'n drieën, dan ben je 'maar' zo'n vier tot vijf uur bezig. Wil je Twilight Imperium spelen, dan moet je eerst dus mensen zo gek krijgen om een dag te reserveren. Is het de tijdinvestering waard? Nou, ja dus.

Je moet blijven eten tijdens Twilight Imperium.

Legende op tafel Twilight Imperium is een begrip in bordspelland. Het is een spel waar mensen hele podcast-reeksen op baseren, zoals Space Cats Peace Turtles en waar documentaires over gemaakt zijn. Niet voor niets zijn er dan ook vier edities van uitgebracht. In 1997 bracht Fantasy Flight de eerste editie uit. En die was lelijk (zie onder). Gedurende tientallen jaren is het spel echter verfijnd en is duidelijk geïnvesteerd in het art-departement, met als hoogtepunt fourth edition. Bij gebrek aan beter schrijft vandaag over de extravagante vierde editie.

Geschiedenislesje. Het ziet er na verloop van de jaren toch allemaal nét wat beter uit.

Hoe het werkt

In Twilight Imperium speelt iedere speler één van de zeventien rassen. Jij wil het nieuwe dominante ras worden in het sterrenstelsel en daarvoor zullen je vrienden stof moeten happen. Hoe doe je dat? Door als eerste tien punten te scoren (of veertien als je tien tot zestien uur wil spelen). Dat klinkt eigenlijk saaier dan dat het is. Twilight Imperium is op de eerste plaats een spel van sociale interactie. Ja, het klopt dat er veel regels in zitten, maar primair ben je met je buren aan het onderhandelen, vorm je bondgenootschappen en bedreig je elkaar op een hoffelijke manier met totale genocide. Als je de regels onder de knie hebt, dan hoef je verrassend weinig de regels erop na te slaan, niet in de laatste plaats omdat iedere speler een handige reference sheet heeft, waardoor je snel door kan spelen.

Je hebt een héle grote tafel nodig om dit spel te spelen.

Er zijn vier fases per ronde in Twilight Imperium. We gaan niet in detail uitleggen wat er dan gebeurt, maar geven je een kort overzicht om de smaak te pakken te krijgen. De eerste fase is de strategische fase. Hier kiest iedere speler één van de acht strategy cards. Deze kaart heb jij alleen. Ze bieden je allerlei voordelen, zoals het bouwen van nieuwe space docks, het ontwikkelen van nieuwe technologieën en het worden van de speaker in het intergalactische parlement. Heeft ieder een kaart, dan ga je door naar de tweede fase, waar je de mogelijkheid hebt om deze kaarten te spelen.

Speel je een strategy card? Leuk voor jou, dan krijg je de primary ability van de kaart. Maarrrr, jouw tegenstanders mogen kiezen of ze de secondary ability willen gebruiken (meestal een wat zwakker aftreksel van de primary). Je moet de inzet van een strategy card dus goed timen!

De tweede en grootste fase is de tactische fase, waar je je vloten door het sterrenstelsel laat reizen, planeten koloniseert, troepen bouwt door de grondstoffen van je planeten te ontginnen en waar je oorlog met elkaar voert. Twilight Imperium is echter geen oorlogsspel. Het is eerder een spel van koude oorlogen, waar je elkaar vooral dwars zit en waar de spanning zo hoog oploopt dat sommige spelers na afloop net een burn-out misgelopen hebben. Je speelt door tot je geen 'actiepunten' meer te besteden hebt. O ja, tijdens deze fase speel je ook nog je strategy-kaart die je in de eerste fase hebt gekregen.

De derde fase is de status phase, waar punten gescoord worden en waar wat administratieve zaken geregeld worden. Ideaal voor ruimtebureaucraten, maar over het algemeen niet de meest interessante fase.

De status phase wordt pas spannend als de tien dichtbij komt.

Als laatste heb je de politieke fase. Hier ga je stemmen op allerlei wetgevingen en worden ministers aangesteld of worden spelers als persona non grata verklaard. Deze fase doet zijn intrede pas zodra het politieke centrum van het spel veroverd is door een van de spelers. Dit is de planeet die altijd in het midden ligt met naam Mecatol Rex (Anagram van Camelot). Ook handig om te weten: Het bezit van deze planeet kan je overwinningspunten opleveren, maar maakt je gelijk een doelwit voor de hele tafel. Hopelijk heb je je vloot met dreadnaughts klaar.

Ruimterassenkwestie Als je start met een dag Twilight Imperium kies je één van de maar liefst zeventien rassen. Deze rassen hebben allemaal unieke eigenschappen, krachten en zwakheden. Een paar voorbeelden:

De Emirates of Hacan (ook wel bekend als Space Cats) zijn ontzettend goed in handel drijven, De Kindom of Xxcha (Peace Turtles) is op haar beurt weer goed in verdediging en diplomatieke aangelegenheden.

Zoek je iets militanters? Neem dan de L1Z1X Mindnet, de Borgs van Twilight Imperium die alles assimileren. Wil je echt gehaat worden, kies dan het Nekro Virus. Jouw ras mag niet eens meestemmen bij politieke beslissingen omdat alle andere rassen het Virus als de Grote Galactische Dreiging zien.

De Clans of Saar zijn ruimtenomaden, ze nemen hun fabrieken overal naartoe en hun thuisplaneet kan ze letterlijk gestolen worden (daar waar andere rassen hun thuisplaneet moeten behouden om punten te kunnen scoren), zonder dat ze er last van hebben. Ben jij iemand die van huiskamers jungles van binnenplanten maakt? Dan zijn de Arborec wel wat voor jou. Groei je eigen tuintjes met moordlustige ruimtereizende planten op iedere planeet die je tegenkomt.

Ieder spel van Twilight Imperium is weer anders omdat de rassen zo gevarieerd zijn. En dat bevordert de herspeelbaarheid van het spel. Ook ga je zien dat spelers zich gaan identificeren met hun ras, waardoor wat onverwachte roleplay ontstaat en zal je merken dat je na een aantal keer spelen een favoriet ras hebt .

Hacan (geel) wordt in het nauw gedreven door vloten aan War Suns en Dreadnaughts. Alsof er vier Death Stars voor je deur staan.

Sociaal Als er één iets is dat Twilight Imperium goed doet, is dat het spelers alle ruimte biedt om eens lekker (a)sociaal te doen. Twilight Imperium biedt een raamwerk aan regeltjes, maar jullie maken het spel. Wil je je buurman afpersen door te dreigen zijn home system met een bacterieel wapen te bombarderen? Geen probleem, dat kan én mag. Je mag iedereen omkopen, bedreigen en tot bondgenoot verklaren. Iedere tafel gaat Twilight Imperium daarom heel anders spelen.

Twilight Imperium geeft de spelers wel wat middelen die onderhandelingen bespoedigen, zo kan je wapenstilstanden uitwisselen, handelsakkoorden sluiten en rasspecifieke beloftes uitdelen om het vertrouwen van iemand te winnen. Geld in de vorm van Trade Goods helpt met alles, want iedereen is wel ontvankelijk voor het snelle geld.

Daarnaast zijn er ook veel geheimen die iedere speler heeft, zo wil iedere speler secret objectives scoren en heb je actiekaarten tot je beschikking die een hele actie van iemand kunnen ontregelen. Je leert op je hoede te blijven!

Overdadige luxe Er zijn weinig spellen die beter worden door fraai vormgegeven kaarten, miniaturen (Dreadnaughts zijn sexy) en andere componenten. Vreemd genoeg gebeurt dat wel bij Twilight Imperium. Het spel biedt je een over-the-top hoeveelheid aan details in ieder aspect van het spel. Zo is iedere actiekaart voorzien van een fictieve anekdote van iemand die in het universum van Twilight Imperium leeft. Zelfs bij actiekaarten met dezelfde titel! En draai je je race sheet om, dan krijg je de hele geschiedenis van dat ras te lezen. Verder krijg je een lore compendium bij dit spel, waarin je de politieke geschiedenis van dit universum behandeld krijgt en waar de vraag beantwoord wordt waarom er nu zo veel haat en nijd heerst.

Twilight Imperium komt met een lore boek, dat vooral een prachtig prentenboek is.

Tijdsinvestering We schreven al dat Twilight Imperium lang duurt. Maar is dat slecht? Om een indicatie te geven: Iedereen met wie we het gespeeld hebben, wil het later weer spelen. Wat zeker helpt, is dat de beurten van andere spelers ook voor jou boeiend zijn. Als iemand anders een strategy card speelt kan ook jij er profijt van hebben. Maar interessanter is dat de tafel continu met elkaar in gesprek is. Stuurt iemand zijn vloot naar een nabijgelegen systeem? Dan claimt de ander dat hij die onafhankelijke planeten als zijn 'rechtmatig eigendom' beschouwd omdat het 'zijn achtertuin' is. Deze gesprekken kunnen behoorlijk uit de hand lopen en eindigen in heuse vetes op tafel. Eigenlijk geeft Twilight Imperium je de middelen om elkaar eens goed te leren kennen. Twilight Imperium is het spel waar al het goede samenkomt: goede spelmechanieken, een prachtig vormgegeven thema én sociale interactie zoals je maar bij weinig andere spellen hebt. Je moet met z'n allen wel de tijd vrij maken, maar het is het meer dan waard. Twilight Imperium is hét spel dat iedereen in de hobby een keer moet spelen.

Voor wie is het - Voor als je nooit genoeg krijgt van de Klendathu drop van Starship Troopers - Voor als je het een interessant sociaal experiment vindt als Harkonnen, The Empire, de Mobile Infantry, de Arachnids en andere sci-fi gegadigden bij elkaar komen - Is je relatie met je vrienden wel aan wat spanning toe? Koop nu TI voor sen-sa-tionele nachten