In kringen lopen: De Schat en de Sleutel en Het Gedrocht van Drenthe

Om de zoveel tijd bezoeken we een kringloopwinkel om te kijken of er interessante bordspellen zijn. Soms hebben we geluk. Meestal niet. Ook kiezen we er wel eens voor om onszelf te pijnigen met een spel waarvan je weet dat het een ramp gaat zijn. Vandaag vond Bij gebrek aan beter: De Schat en de Sleutel en BusinessGame Drenthe.

Vondst 1: De Schat en de Sleutel (Key to the Kingdom)

De kaft van De Schat en de Sleutel (1990) is meer metal dan menig jaren '80 metal-albumcover. Wát een explosie aan kleur. Het is dan ook logisch dat ons oog viel op De Schat en de Sleutel. We hebben de gok genomen en hem mee naar huis genomen. Gelukkig is alles, op één stukje misbaar plastic na, compleet.

De tovenaar stamt duidelijk uit het pre-Harry Potter tijdperk. Toen tovenaars nog lak hadden aan de modeconventies van de Wegisweg.

Wij hadden nooit eerder van het spel gehoord, maar na een kort onderzoek blijkt dat dit spel voor velen vleesgeworden nostalgie is. Een Google-opdracht verder en ontdekken we dat er een reclame van bestaat waarbij je keihard in de jaren '90 feels geraakt wordt. Aanstekelijk irritant deuntje? Check. Overdreven goede animatiefiguren voor een spel dat veredeld ganzenborden is? Check. Het is in Nederland uitgegeven door Jumbo, dus dat verklaart het een en ander.

De Schat en de Sleutel is een kinderspel. Daarbij is alles afhankelijk van de dobbelsteen; hoeveel je beweegt; of je ergens in valt of niet. Strategie heb je nauwelijks nodig.

Het spel is slecht oud geworden als het gaat om spelmechanieken (willekeur kan ervoor zorgen dat het spel eeuwig duurt of binnen tien minuten afgerond is), maar er zitten echt wel interessante ideeën in. Bijvoorbeeld als je personage door de draaikolk gaat.

De TOVERKOLK, want dat is meer fantasy dan 'draaikolk'.

Wat gebeurt er dan? Nou dan klapt het hele bord open ("OMG") en heb je nog meer kleurrijke art om te zien. De Schat en de Sleutel voelt als een verre voorloper van veel Dungeon Crawlers. Ben je op een bepaalde plek, lees dan in een boekje wat er gebeurt en wat je nodig hebt om het gebied te overleven (items en goede dobbelsteenworpen). Hier wijkt het spel erg af van moderne spellen. Jouw items hebben een passieve werking en verlenen toegang tot succes, daar waar in moderne spellen ieder item eigenschappen heeft die je als speler zélf actief moet inzetten.

Je wint het spel als je de sleutel tot het koninkrijk vindt, een schat hebt en weet terug te keren naar het begin. Maar daarvoor moet je kerkers in met omineuze namen als DE TOREN VAN HET KWAAD en DE TEMPEL DER MARTELAREN én daar de onderstaande monsters verslaan.

We zijn het vaak oneens met elkaar. Maar kunnen we niet met z'n allen vaststellen dat 'De Ruimtegluiperd' de allerbeste naam is voor een monster?

De Schat en de Sleutel is een product van zijn tijd. Flink verouderd, maar interessant genoeg om een keer te spelen om te zien hoe spellen vroeger waren. Wij kijken dan ook uit naar hoe de remake door Restoration Games uit gaat pakken.

Vondst 2: BusinessGame Drenthe BusinessGame Drenthe speelt zich af in een dystopische tijd waarbij onbegrensd kapitalisme hele dorpen, steden en natuurgebieden in Drenthe opkoopt en ombouwt tot mega-bedrijvencompounds. Het is de tijd van vóór Hunebed Highway. Vernietig het Drentse landschap door de aanbouw van BJ Services (hier gaan we geen grappen over maken), Dagblad van het Noorden, RTV Drenthe en CAD Drenthe. Als een bedrijf in een perfect vierkant ligt op vier stukken land, dan transformeert het op magische wijze. RTV Drenthe is nu een hunebed geworden. Ongetwijfeld een metafoor van hoe Drenthe opbokst tegen, tja, wat eigenlijk?

In deze tekst hebben we meer aandacht aan dit spel besteed dan de designers zelf.

Toen we de doos zagen wisten we al dat het slecht ging worden en met Vera's Drentse achtergrond konden we niet anders dan het spel meenemen. We werden niet teleurgesteld.

Drenthe is een stad. Bovenstaande is trouwens waar het spel over gaat, niet wat we in de eerste alinea geschreven hebben. Mocht je het niet in de gaten gehad hebben.

BusinessGame Drenthe is ontworpen door iemand zonder naam en is geproduceerd door BDW Business Media. De datum is niet vermeld, maar door speurwerk hebben we ongeveer een indicatie: tussen 2005 en 2007 (afgeleid aan de bedrijven die toen bestonden, de periodes wanneer Drentse politici aan de macht waren, etc.. We hebben te veel tijd verspild aan dit spel).

Is er ooit een cynischer product geweest? De achterkant van de doos vermeldt dat je "de beste ondernemer van de stad" wil worden in Drenthe. Iets klopt er niet, en dat blijkt niet het enige te zijn. In de handleiding vermeldt de producent (inmiddels ook failliet) dat ze dit formulespel in andere jasjes voor meer dan 200 bedrijven en gemeentes hebben gemaakt. Wat een verspilling van karton. Ze hebben dus iedere keer dezelfde rommel uitgegeven en er een andere saus overheen geflikkerd (oeh, net als Monopoly dus!). Al die varianten zijn waarschijnlijk in kerstpakketten weggegeven. Dan heb je toch liever een set nieuwe sokken met het logo van je werkgever erop.

Assen heeft het helemaal gehad met Emmen.

Het treurige is dat ons spel één keer gespeeld is (voordat wij 'm kochten). Twee van de vier punch-out borden waren nog niet uitgedrukt. Deze arme mensen hebben dit spel dus één keer gespeeld. Die hebben waarschijnlijk nooit meer een bordspel aangeraakt. Dit spel heeft een handleiding van 25 pagina's! VIJFENTWINTIG! We schrokken toen we het dikke boekje zagen. Maar, de eerste pagina is besteed aan het voorwoord van de burgemeester van Assen/Drenthe, de volgende 21 aan reclame voor de participerende bedrijven. En dan, als allerlaatste, de regels. Die ze ook nog in vier talen vertaald hebben. Want BusinessGame Drenthe moest uiteraard een groot succes worden in Frankrijk. Je hebt uiteindelijk één pagina aan slecht geschreven regels te lezen.

Gemeente Assen heeft Emmen net getransformeerd in het Drents Museum Assen. En dat klinkt leuker dan het is.

Wij hebben de handleiding in zijn geheel doorgelezen. Wist je dat Apollo B.V. spiraalconveyors en bekerelevatoren bouwt? Wij niet. Dat Kappa TWINCORR een jaarlijkse productie heeft van meer dan 150 miljoen m2 golfkarton? Oh, en dat DrentsGoed een logo is dat staat voor "producten met een typisch Drentse uitstraling in combinatie met kwaliteit?" Nou dat logo hebben ze niet op dit product geplakt (maar dan ook echt niet). N.V. RENDO Holding zet u als klant centraal: "Als u RENDO belt, staat onze telefoniste u persoonlijk te woord," want normaliter doen mensen aan groepsgesprekken als ze bellen. BusinessGame Drenthe heeft ons ontzettend veel geleerd.

Alcides Kinderopvang heeft Emmer-Compascuum onder een hunebed gelegd. En dat klinkt wederom leuker dan dat het is.

Veelzeggend is dat de 'burgemeester van Drenthe' het voorwoord doet. Ze vertelt daarin over de toekomstplannen van Assen voor 2020. Plannen die ontastbaar jargon bevatten als "veelzijdige omgeving" en de gebruikelijke bestuurlijke teksten. "Graag" brengt deze burgemeester dit spel onder onze aandacht, schrijft ze. Ze heeft óf geen smaak of heeft het spel nooit aangeraakt. Hopelijk het laatste.

Hebben we ooit een slechter spel gespeeld dan BusinessGame Drenthe? Waarschijnlijk niet. Alle bedrijven, instanties en politici die hun naam te grabbel hebben gegooid, hebben ongetwijfeld serieuze reputatieschade opgelopen. Veel bedrijven bestaan niet meer, de burgemeester is afgetreden en naamsveranderingen zijn uit noodzaak ondergaan (Hogeschool Drenthe). De enige die iets gewonnen moet hebben bij dit spel moet het Centrum voor Alcohol- en Drugsgebruik Drenthe zijn. Maar die bestaat ook al niet meer.

Dan nog de laatste klap in het gezicht: Dit spel staat het toe dat iemand het spel kan winnen zonder dat iemand anders aan de beurt gekomen is. Maar dat is goed, dan kan je het gelijk opruimen en naar de stort brengen.